Eksperiment en intertekstualiteit: 'n studie van Ingrid Winterbach se Niggie (2002) en die oorlogsdagboek van Jan F.E. Celliers 1899-1902 (1978), asook ander Anglo-Boereoorlog tekste
- Authors: Botha, Maria Elizabeth
- Date: 2006
- Subjects: Afrikaans fiction -- History and criticism , Winterbach, Ingrid. Niggie , Intertextuality , South African War, 1899-1902 Fiction
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:8442 , http://hdl.handle.net/10948/436 , Afrikaans fiction -- History and criticism , Winterbach, Ingrid. Niggie , Intertextuality , South African War, 1899-1902 Fiction
- Description: This study focuses on the creative adaptation of Anglo-Boer War material in Ingrid Winterbach’s (Lettie Viljoen) Niggie [Cousin] (2002) with specific reference to the Oorlogsdagboek van Jan F.E. Celliers, 1899-1902 [War Diary of Jan F.E. Celliers, 1899-1902] (1978) and other texts written during or shortly after the Anglo Boer War in Dutch, such as Totius’ Vier-en-sestig dae te velde: ‘n Oorlogsdagboek [Sixty Four Days Afield: A War Diary] (1977) and in English, Woman’s Endurance (1904) by A.D.L. and Deneys Reitz’s Commando. A Boer Journal of the Boer War (1929). More recent Afrikaans novels dealing with the same war are also analysed, such as Ons oorlog [Our War] (2000) by Klaas Steytler, Op soek na Generaal Mannetjies Mentz [In Search of General Mannetjies Mentz] (1998) by Christoffel Coetzee and Etienne Leroux’s Magersfontein O! Magersfontein (1976). A literary analysis is done of the novel Niggie, with specific focus on the nature and function of Anglo-Boer War material in Winterbach’s text. The question is posed why there is such a sustained focus and creative adaptation of Anglo-Boer War texts in Winterbach’s oeuvre (especially in Belemmering [Impediment], 1990, Karolina Ferreira, 1993, Buller se plan [Buller’s Plan], 1999, and Niggie [Cousin], 2002)? This novel has a profound effect on the reader a century after the war, because it addresses postcolonial issues and predicaments such as a defragmenting identity, as well as the possible demise of the Afrikaans language and culture, faced by the descendants of those involved in the war a century ago. In her reworking of the past to come to grips with the present, Winterbach confronts difficult South African topics, such as interracial relationships, racism, the relationship with the land, possible language death, gender relationships, the role of the supernatural and the unconscious in everyday life (in the form of dreams and trickster figures), amongst many others. The dissertation offers an intertextual study as well as a literary analyses of the literary techniques used, and the characteristics of this magisterial novel, which deservedly won the Hertzog prize in 2004, the highest accolade possible for an Afrikaans novel. The anomaly of such a novel in 2002 seemingly dwelling on the past, is shown up for what it is: a metaphor for the present and its dilemmas, reflecting the social conflicts existing at present in the crumbling Afrikaans community.
- Full Text:
- Date Issued: 2006
'n Ondersoek na die funksie van die verteller ten opsigte van die aktualiteit en romanwêreld in sommige Afrikaanse romans
- Authors: Goosen, Ella Johanna
- Date: 1983
- Subjects: Afrikaans fiction -- History and criticism , First person narrative , Point of view (Literature)
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3620 , http://hdl.handle.net/10962/d1007176
- Description: Een van die fundamenteelste en belangrikste aspekte van 'n roman is die verteller. Die verhouding waarin die verteller tot die verhaalstof staan, die verteller se perspektief op die gebeure, die soort verteller en die manier waarop die verteller sy implisiete leser deur die organisasie van die verhaal definieer en betrek is almal bepalende faktore vir die struktuur, die styl en die ontwikkelingsgang van die roman. Joseph T. Shipley (1966:144) stel die saak so: "In die analysis of a speech or literary composition, nothing is more important than to determine precisely the voice or voices presented as speaking and the precise nature of the address (i.e. specific direction to a hearer, an addressee); for in every speech reference to a voice or voices and implication of address (i.e. reference to a process of speech, actual or imagined) is a part of the meaning, for the interpretation of which it supplies an indispensable control ".
- Full Text:
- Date Issued: 1983
Roman-waarheid en roman-fiksie: 'n ondersoek na die waarheidsgehalte van sekere Afrikaanse aktualiteitsromans en na die waarheidsmaatstaf in die aktualiteitsromankritiek
- Authors: Mulock-Houwer, F A M
- Date: 1963
- Subjects: Afrikaans fiction -- History and criticism
- Language: Afrikaans
- Type: Thesis , Masters , MA
- Identifier: vital:3633 , http://hdl.handle.net/10962/d1012910
- Description: Dit het my herhaaldelik getref dat, by die beoordeling van bepaalde tipes Afrikaanse romans, deur die kritici sekere maatstawwe aangelê word wat as artistieke of literêre kriteria nie geldig, nie ter sake nie, en daarom meestal ook ontoelaatbaar is. Ek bedoel meer bepaaldelik die historiese en aktualiteitsromans: genres wat hul tematiese materiaal grotendeels betrek uit die verbye of hedendaagse "werklikheid" van die gemeenskap waartoe, in prakties alle gevalle, én die auteurs én die kritici van daardie romans behoort. Die ongeldige, slegs ten dele geldige of verkeerd gebruikte geldige kriteria vind hul oorsprong in 'n foutiewe vereenselwiging van die letterkundige kriterium "waarheid in die roman" met die aktualiteitsmaatstawwe "objektiewe werklikheid" en "oordeel oor hierdie werklikheid wat in die roman gevel word". 'n Ondersoek na die grondbeginsels van die romankritiek, die mate van ooreenkoms wat die Afrikaaner kritiek daarmee vertoon, en dus ook na die "waarheidsgehalte" van die betrokke romans self, vorm die opset van hierdie verhandeling. In die loop van die ondersoek het dit egter spoedig geblyk dat die onderwerp te wyd was, en dat dit die beste beperk kon word deur te konsentreer op 'n kleiner aantal romans binne een genre. Die keuse het geval op die aktualiteitsroman, en meer bepaaldelik op 'n negetal romans i.v.m. die "nie-blanke aktualiteit" en "rasseverhoudings in Suid-Afrika". Hierdie keuse is gedoen om twee hoofredes. Eerstens omdat die rasseprobleem veral sedert die Tweede Wêreldoorlog en meer bepaaldelik sedert die Atlantiese Oorkonde (1942) dié heersende wêreldprobleem geword het. Die rassebeleid in Suid-Afrika is derhalwe skerp in die lig gestel, met die gevolg dat Suid-Afrikaners daartoe gedryf is om hulle houding nie net in die praktyk te handhaaf nie, maar ook teoretiee en godsdienstig te verdedig. As aktualiteitsprobleem is die rassesituasie dus die interessantste en dié wat die meeste opspraak wek. Die tweede rede vir my keuae is die feit dat die kritieke oor die "romans oor rasseverhoudings", juis weens die aktualiteitstweedrag oor hierdie situasie, die volledigste voorbeeld vorm van die heersende "werklikheid"/"waarheid"-verwarring in die Afrikaanse aktualiteitsroman-kritiek. Die skripsie is in drie hoofdele verdeel: ʹn ondersoek na die waarheidemaatstaf in die kritiek, toepassing van hierdie maatstaf op romans oor die naturel en op die kritieke daaroor, en die verdere uitwerking daarvan i.v.m. romans oor die kleurling. Die nege romans wat ter sprake gebring is, mag beskou word as die noemenewaardigste kuns-en-aktualiteitspogings in hul genre, en tewens as 'n volledige aanduiding van die algemene ontwikkelingsgang van daardie genre. Die gekose volgorde van die romans dien dan ook om twee hooffaktore te omlyn: (a) die ontwikkeling van die aktualiteitsiening vanuit die idilliese plaasverband van Franz se romans, via die beperkte siening van die nie-blanke stadsproblematiek, na ʹn paging tot 'n volledige Suid-Afrikaanse probleemstelling in Rabie se Ons, die Afgod, en (b) die kunsgehalte van die betrokke romans en die mate waarin dit die draagkrag van die tendens beinvloed, en wederom die mate waarin die keuse van die tema en tendens die waarheidsgehal teen draagkrag van die romans as aktualiteitskommentare bepaal. Ons het gevolglik die romans oor die naturel, wat die eerste fase van die aktualiteitsiening behandel, in Deel II geplaas, en die romans oor die kleurling, van die staanspoor af meer problematies van aard, en as groep dié wat die mees gevorderde aktualiteitsiening vertoon in Deel III. Die slotbeskouing is ʹn kort samevatting van die mate van ontwikkeling in die Afrikaanse aktualiteitsroman oor die nie-blanke, en 'n vasstelling van die aard van die werklikheiq/waarheid-digotomie in die kritieke daaromtrent.
- Full Text:
- Date Issued: 1963